Krótko o miejscowości

Miejscowość położona przy drodze nr 796 relacji Dąbrowa Górnicza-Zawiercie. Jej nazwa wywodzi się od miejsca położenia „wysoko na wzniesieniu. W stosunku do innych miejscowości na najwyższym wzniesieniu w okolicy.

http://www.zumi.pl/,woj.%20%A6l%B1skie_Wiesi%F3%B3ka%201,,19.4304896,50.4471168,1,7,namapie.html?cId=3451cad4f5fd00c799003aab006d0200fb11001b562fb859&sId=&moreCities=1&p=1

Na terenie wsi odnaleziono ślady osadnictwa ludzkiego z epoki kamiennej, a także z epoki brązu i żelaza, należące do kultury tużyckiej. Początkowo Wysoka była wsią Królewską, a w 1386r. Władysław Jagiełło nadał ją Włodkowi Ogrodzienieckiemu. Odtąd wchodziła w skład dominium (własności) Ogrodzienieckiego aż do 1492r. A następnie poprzez sprzedaż weszła do dóbr pilickich, do których należała do 1521 roku. W 1521r. Powróciła do dominium ogrodzienieckiego i należała do niego aż do czasu jego upadku.

Początkowo Wysoka należała do parafii w Sławkowie, aż do 9 maja 1459 roku kiedy to Biskup Krakowski Tomasz Strzempiński erygował parafię w Chruszczobrodzie w skład której weszła Wysoka.

Pod względem administracyjnym Wysoka należała do Ziemi Krakowskiej a po powstaniu powiatów w 1492r. Weszła w skład powiatu Lelowskiego i województwa Krakowskiego, do którego należała do czasów rozbiorów.

W 1790r. w Wysokiej było 36 zabudowań w tym dwór, browar, karczma, 2 domy żydowskie oraz kaplica. W 1791r. Powstał we wsi klasyczny pałac szlachecki.

W latach 1884-1885 powstaje cementownia Wysoka – zatrudniono 430 osób. Z wydanego zarządzenia wynika iż właściciele majątku i fabryki Cementu byli przychylni chrześcijaństwu.

Przepis wydany w 1898 roku mówi 4 soboty i wigilia znaczących świąt katolickich takich jak 1 i 6 stycznia, 25 marca, 15 sierpnia, 8 września Wniebowstąpienie Pańskie i w Wielki Czwartek, godziny pracy były tak dostosowane aby pracownicy mogli uczestniczyć w nabożeństwach. Brak danych gdzie były odprawiane nabożeństwa i msze święte.

W 1920 roku na osiedlu fabrycznym wybudowano budynek który pełnił funkcję szkoły podstawowej oraz prowizorycznej kaplicy w której była prowadzona katecheza dla dzieci i młodzieży. Był to okres w którym panowały dobre stosunki pomiędzy Dyrekcją Cementowni a władzami kościelnymi, przykładem tego są znaczki (tabliczki) na drzewcu Sztandaru Związków Zawodowych Cementowni Wysoka tzw „Gwoździe do sztandaru” na których widnieją nazwiska księdza Adama Opalskiego, proboszcza z Łaz w latach 1922-1957 i księdza Romana Ramusa, proboszcza z Chruszczobrodu.

10 lutego 1925 roku został zawarty konkordat pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Stolicą Apostolską. W jego następstwie 28 października tegoż roku ukazała się bulla (dokument papieski )Papieża Piusa X „Vixdum Poloniae Unitas” o nowym podziale administracyjnym Kościoła w Polsce. Powstała m.in. diecezja częstochowska w skład której weszła parafia Chruszczobród i przynależna Wysoka.

Na początku XX wieku parafia w Chruszczobrodzie należała do Dekanatu Zawierciańskiego, gminy Rokitno Szlacheckie, diecezji Częstochowskiej, województwa Kieleckiego i Starostwa Będzińskiego. W parafii ( jak wynika z kwestionariusza o stanie diecezji w 1925r. ) zanotowano 5101 katolików, 8 prawosławnych, 3 ewangelistów, 59 izraelitów.